گردشگري شهري Urban Tourism
«شهر ها به طور معمول نسبت به محل هاي روستايي داراي مكانهاي عمومي بيشتري هستند، اما با وجود اين كه يك شهرك، به نسبت بازديدكنندگان بيشتري از نواحي روستايي دارد،ممكن است در واقع تغيير مسير يا پراكندن صف پر ازدحام بازديدكنندگان، با استفاده از علائم گذاري، بسيار آسنتر از انجام چنين كاري در املاك خصوصي بسيار آسانتر از انجام چنين كاري در املاك خصوصي نواحي روستايي باشد، كه ممكن است در آنها فقط برخي راههاي ثابت براي عبور وجود داشته باشد . در اين مورد موضوع “انبوه بحراني ” نيز مي تواند مفيد واقع شود .يورك يكي از شهر هاي انگلستان است كه عده زيادي از بازديدكنندگان را به سوي خود جذب مي كند ،اما اكنون آنقدر جاذبه فرهنگي دارد، كه برخي از محل ها حد اقل نبايد، متحمل شلوغي بيش از حد شوند.
لوور تعداد زيادي بازديد كننده را به سوي كليه قسمت ها جذب مي كند، اما هم با افتتاح ساختمان ضميمه اي بنام رشيليو و بخصوص، تكميل مركز خرده فروشي كارسول و استحكامات حفاري شده اي كه به طرز عالي به نمايش درآمده اند،عملاَ بعد تازه اي به، پيچيدگي آن افزوده شده است.
تمامي اينها منطقه بسيار وسيع تري را براي پراكنده كردن بازديدكنندگان در اختيار مي نهد.
عجيب خواهد بود اگر برخي از بازديدكنندگان با ديدن صف هايي كه براي ورود به موزه لوور تشكيل شده، يا حتي قبل از دين صف ها. به جاي رفتن به داخل موزه به سمت فروشگاه و رستوران هاي مركز كارسول تغيير مسير ندهند ،زيرا آنها در واقع بيشتر ترجيح مي دهند بخورند و خريد كنند ،تا به تماشاي آثار هنري بپردازند. تغيير مسير لوور هوشمندانه طراحي شده است، و از جاييكه در زير زمين قرار گرفته بود در ابتدا چندان مورد توجه واقع نشده و مقدار زيادي از تاثير آن در معرض ديد قرار نداشته است .ضمناَ حين پيشرفت كار ،حفاري هاي باستان شناسي ،نيز براي رهگذراني كه از كنار محل ساختمان عظيم آن عيور مي كردند ،به دقت توضيح داده مي شد .»(بوني فيس:1380)
مطالب مطرح شده همگي نمونه طرح هايي بودند كه در كشور هاي مختلف و پيشرو در صنعت گردشگري طراحي و اجرا گرديده اند . اساساَ امروزه يكي از مهمترين كاربري شهرها ،ارائه خدمات گردشگري نوين است. چراكه شكل گيري عصر پسا مدرنيته با گزاره اي اصلي آن يعني جهاني شدن، فراوري اطلاعات وگردشگري همراه شده و دوره جديدي در تعاملات اجتماعي و فرهنگي انسانها خصوصاَ در قالب ساختهاي شهري رقم زده است .
با اين اوصاف مراكز شهري به علت تجمع نهادهاي مدني و زير ساختهاي اجتماعي مي توانند محل مناسبي براي جذب و جلب گردشگران داخلي وخارجي محسوب شوند . اهميت اين نوع از صنعت گردشگري خود زمانيكه با تاريخ تمدن و يا شرايط ويژه طبيعي آن ناحيه همراه گردد دو چندان شده و با برنامه ريزي هاي مناسب و بجا به آساني توانايي تبديل شدن به قطب بزرگ گرشگري كشور را خواهد داشت . و به اين ترتيب است كه شهر هايي مانند ونيز،رم، ميلان ،پاريس، لندن، نيويوك، شانگهاي، توكيو ،بمبئي و يا نمونه خاورميانه اي آن دبي قادر به جذب سالانه چندين ميليون گردشگر در سال خواهند بود .
سرمايه گذاري مناسب در بخش گردشگري جهت ساخت زير بنا و روبناهاي اين صنعت( هم از طريق كمك هاي دولتي و هم از طريق مشاركت بخش هاي خصوصي داخلي و خارجي)،تبليغات گسترده رسانه اي، قوانين منعطف، ايجاد فرهنگ توريست پذيري ،منابع انساني متخصص و هزاران عامل ديگر از جمله مولفه هاي موثر در افزايش آمار جهانگردان به كشور خواهد بود .
امري كه متاسفانه ،خواسته يا ناخواسته از آن غفلت شده است. و به تعبيري فرصت هاي اين بخش يكي پس از ديگري از بين رفته و نصيب كشور هاي بي مايه همسايه (به لحاظ داشتن جاذبه هاي گردشگري به نسبت ايران) ولي مترصد فرصتها مي گردد .
و داستان غم انگيز عروس سياه بخت صنايع ايران( يعني صنعت عظيم گردشگري) ادامه خواهد داشت.
در هر حال اميد است كه با رويكرد عمل گرايانه دولت جديد و اهميت روز افزون اين بخش، گام ها و تلاش هاي موثرتري در بهبود وضعيت اين صنعت در كشور برداشته شود.
باشد تا ميهن عزيزمان نيز به جايگاه درخور خود در اين بخش دست يابد و همگان از اين موهبت خدادادي و خوان نعمت گسترده بهره مند گردند.
منابع :
1-بوني فيس،پريسلا(1380)مديريت گردشگري فرهنگي،ترجمه دكتر محمود عبدالله زاده،تهران.دفتر پژوهش هاي فرهنگي.
2-Boniface,P.and flowe. P.J. , Hertage and Tourism in"the global Village". London.Roultedge,1993