تکثیرسازان، داک ایران، dociran > مقالات رایگان دانشجویی > هتلداری و گردشگری

توسعه منابع انساني در بخش جهانگردي

تاریخ ایجاد 1389/10/23

تعدادمشاهده 2249

از آنجا كه جهانگردي يك فعاليت خدماتي است و كاركنان آن را ارايه مي‌كنند توجه به آموزش و ارتقا دانش آنان يكي از رموز اصلي تضمين حيات اين صنعت به شمار مي‌رود و باز به اين دليل كه اين صنعت بسيار متاثر است ارتباط دو سويه ميزبان و مهمان بوده و بدون شك محصول اين ارتباط تجربه‌أي فراموش نشدني است و منجر به تصميم‌گيري در مورد تجربه مجدد و يا عدم تكرار آن مي‌شود، نقش كاركنان در آن از اهميت ويژه‌أي برخوردار است.
دولتها با توجه به جايگاه مهم صنعت گردشگري به همكاري تنگاتنگ با اين صنعت مي‌آيند و با تنظيم سياستهاي مورد نياز در جهت توسعه مهارتها و استانداردهاي حرفه‌اي گردشگري تلاش مي‌كنند تا بتوانند در فضاي پر رقابت اين عرصه به نيازهاي روزافزون آن پاسخ دهند. موسسات آموزشي گردشگري در يك تلاش مداوم در جهت بازبيني مواد آموزشي و به روز كردن محتواي درسها اقدام مي‌كنند. و كاركنان به عنوان شاخكهاي حسي اين سيستم كه مستقيماً با مشتريان در تماس هستند در يك جستجوي دايمي در حال ارتقاء دانش و مهارتهاي مورد نياز حرفه‌اي خود مي‌باشند. اين فعاليتها حكايت از اهميت نقش منابع انساني در توسعه اين صنعت دارد.
اگر برنامه‌ريزي توسعه منابع انساني را يك روش منظم براي حصول اطمينان از انتخاب افراد مناسب در زمان مناسب و در پستهاي مناسب تعريف كنيم بايد به سوالات مختلفي پاسخ دهيم.
براي توسعه صنعت جهانگردي چه تعداد افراد، با چه ديدگاهي و با چه مهارتهايي نياز است؟ به خاطر داشته باشيم توجه به زمينه‌هاي فرهنگي- اجتماعي جامعه ميزبان نيز علاوه بر موارد ديگر از اهميت خاصي برخوردار است و نياز به يك برنامه‌ريزي دقيق در اين زمينه دارد.
برنامه‌ريزي توسعه منابع انساني امروزه با موضوع برنامه‌ريزي در مقصد مسافر نزديكي بسياري دارد. در كشورهايي كه با كمبود نيروي انساني مورد نياز مواجه است موفقيت در اين صنعت با دشواريهايي بسيار همراه بوده و ساده‌انديشي است گمان بريم تنها با بكارگيري و آموزشهاي كوتاه‌مدت افراد مي‌توان به موفقيت در اين صنعت دست يافت.
سازمان جهاني جهانگردي در گردهم‌آيي خود همواره بر اين نكته تاكيد كرده است كه صنعت جهانگردي نيازمند افراد شايسته و داراي مهارتهاي لازم مي‌باشد و در اين زمينه صنعت نقش اساسي دارند. مسئله آموزش و پرورش نيروهيا مورد نياز، دستمزدها و همچنين فعاليت‌هاي انگيزشي و تشويق كننده و اعمال نظارتهاي جدي از جمله مواردي است كه در برنامه‌ريزي توسعه منابع انساني حائز اهميت است. در اين برنامه‌ريزي برآورد نيروي انساي مورد نياز و شناسايي نيازها و پيچيدگي‌هاي مربوط به اين بخش و تدوين برنامه‌هاي آموزشي از اركان اصلي مي‌باشد كه خود تحت تاثير عرضه و تقاضا در اين صنعت بوده است.
براي برآورد نيروي انساني همه پستها و بخشهاي مورد نياز در سطوح مديريت و ساير بخشها بايد شناسايي شود. با استفاده از آمارهاي مربوط به ورود گردشگران و جهانگردان مي توان نيروي مورد نياز را تخمين و در برنامه‌ريزيهاي مربوط به منابع انساني از آن بهره‌مند شد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد در صورتي كه بين تقاضا و عرضه نيروي كار تعادل ايجاد نشود بسياري از افراد بومي دست به مهاجرت مي‌زنند كه اثرات اجتماعي ناشي از آن بايد مورد توجه برنامه‌ريزان قرار گيرد.
اگر بحث اشتغال و فرصتهاي شغلي در موسسات جهانگردي مورد بررسي قرار گيرد تنوع و گوناگوني آن به شكل بارز به چشم مي‌خورد، در حالي كه بسياري از اين مشاغل به طور كامل وابسته به جهانگردي نيست اما ارتباط بسياري با اين صنعت داشته و بر آن اثر مي‌گذارد.
وجه مشترك همه اين مشاغل عليرغم تنوع و گوناگوني آن ارايه خدمت مي‌باشد.
كارمند هتل، فروشنده آژانس مسافرتي، گارسني كه در يك رستوران كار مي‌كند، مدير يك مهمانسراي جهانگردي و راننده يك تاكسي همه در اين وجه از كار كه ارايه نوعي خدمت مي‌باشد با هم مشترك هستند و بر چگونگي كار به شدت تاثير مي‌گذارند. عرضه اين خدمات نيز بدون شناسايي نيازهاي مشتريان امكان‌پذير نيست و در جهان پر رقابت كنوني نه تنها برآورده ساختن نيازها بلكه كيفيت اين پاسخگويي نيز بسيار اهميت دارد و كاركنان بايد آموزش ببينند كه آنچه امروزه موجب بالا رفتن راندمان كار مي‌شود ارايه خدماتي با حداكثر كيفيت مي‌باشد. و براي حفظ و توسعه بازار كيفيت خدمات جايگاه ويژه‌أي دارد. اين چالشي همواره بزرگ بر سر راه صنعت جهانگردي است كه بايد تلاشي طاقت‌فرسا كيفيتي عالي‌تر ارايه دهد و اين به اين دليل است كه بازار همواره بر كيفيت اقلام اثر مي‌گذارد.
شركتهاي خدمات جهانگردي به منظور موفقيت بايد به آموزش كاركنان توجه كرده و خدماتي را با استانداردهاي شناخته شده ارايه كنند. قدمي كه به نظر مي‌رسد سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با تدوين استانداردهاي كيفيت خدمات گردشگري در بخش اقامتگاه‌ها براي اولين بار در حال انجام آن است.
حفظ استانداردهاي مهارتهاي كاركنان شاغل در صنعت جهانگردي براي پايداري كيفيت خدمات و محصولات قابل ارايه در اين صنعت از اهميت بالايي برخوردار است و بر افزايش بهره‌وري در چرخه اقتصادي آن اثرگذار است.
كارفرمايان به عنوان مشخص كنندگان مهارتهاي كاركنان، موسسات آموزشي به عنوان مجريان برنامه‌هاي آموزشي و سازمانهاي متولي دولتي به عنوان هماهنگ كننده و اعتبار دهنده سيستم مركزي در اجراي سيستم‌هاي مبتني بر مهارتهاي استاندارد نقش كليدي دارند.
بسياري از كشورها با ايجاد سيستم صدور گواهينامه سطح مهارتهاي استاندارد شده خود را تقويت نموده‌اند. بسياري از كشورها شوراي آموزشي ملي تشكيل داده‌اند (كشور انگليس) كه وظيفه آن تنظيم برنامه‌هاي آموزشي براي كارهاي مختلف است.
برنامه‌هاي آموزشي در اين زمينه يا به صورت آموزش رسمي در هنرستانها و دانشگاه‌ها است و يا به صورت دوره‌هاي كوتاه و فشرده براساس نياز واحدها و بخشهاي مختلف مي‌باشد. شركتهايي كه بودجه‌هاي آموزشي قابل توجهي ندارند تلاش مي‌كنند تا با برنامه‌هاي آموزشي ضمن خدمت مهارتهاي كاركنان خود را افزايش دهند. در برخي از شركتها به كاركنان اجازه مي‌دهند تا به مراكز خدماتي كه خدمات با كيفيت ارايه مي‌شود بروند و از نزديك با خدماتي كه ارايه مي شود آشنا شوند.
نوع ديگري از خدمات براساس درخواست برخي از كارفرمايان براي ارايه خدمات ويژه‌أي و تربيت كاركنان خود براي ارايه اين خدمات تنظيم شده است.
نكته بسيار مهم ديگري كه در بحث توسعه منابع انساني در اين بخش بايد مورد توجه قرار گيرد اين است كه ينروهاي كار جهانگردي به صورت دايم در معرض تغييرات سياسي، اجتماعي و اقتصادي هستند. هركدام از اين عوامل به شكلي در تدوين برنامه‌هاي آموزشي براي ارتقاء مهارتهاي شغلي اين كاركنان حائز اهميت است تا بتواند جوابگوي نيازهاي در حال تغيير و رو به گسترش اين صنعت باشد. و نياز به سرمايه، نيروي كار لازم و آموزشهاي متناسب بايد با توجه به اين موارد مورد توجه قرار گيرد.
پيش‌بيني‌ها حكايت از آن دارد كه با رشد و توسعه صنعت جهانگردي تقاضاي نيروي كار متخصص نيز افزايش مي‌يابد و از آنجا كه اين نيرو بايد با حداكثر مهارتها و تخصصهاي مورد نياز خدمات خود را ارايه نمايد برنامه‌هاي توسعه منابع انساني شاغل در اين صنعت از اهميت ويژه‌أي برخوردار است.
در كشور ما نيز بخشهاي مختلف گردشگري مثل هتلها و دفاتر خدمات مسافرتي و همچنين مراكز خدماتي ديگر مي‌روند تا با توجه به اهميت نقش نيروي انساني با روند رشد و توسعه اين صنعت همگام شوند و با تدوين برنامه‌هاي آموزشي متناسب با نيازهاي مشتريان خود، هم در ارتقاء مهارتهاي كاركنان خود تلاش نمايند و هم خدماتي با كيفيت بالاتر به مشتريان ارايه كنند.
با در نظر گرفتن مطالب فوق، وضعيت فعلي توسعه منابع انساني در صنعت گردشگري ايران نياز مبرم به اصلاحات دارد و رواج فرهنگ توسعه منابع انساني نيز از ضرورتي انكار ناپذير برخوردار است تا در جاهايي كه اين گونه مشاغل مثل كار در هتلها و مراكز اقامتي با موانع فرهنگي مواجه است اصلاح گردد.
به نظر مي‌رسد دست اندركاران اين صنعت نيز به اهميت آموزش و توسعه منابع انساني شاغل در مراكز خود واقف هستند و در اين زمينه نيز با جديت مشغول به انجام اقداماتي هستند. بسياري از اين موسسات با ايجاد واحد توسعه منابع انساني در صدد افزايش مهارتهاي كاركنان خود و همچنين ايجاد رضايت شغلي كه بر نوع خدمات ارايه شده توسط آنان به شدت اثر مي‌گذارد در بين آنان هستند. از جمله اين موسسات مجموعه ارگ جديد است كه متشكل از دفتر خدمات مسافرتي، مجموعه هتلهاي ارگ و شركتهاي وابسته به آن مثل حمل و نقل و بيمه و دفتر مطالعات جهانگردي و غيره مي‌باشد، است كه جزو معدود مراكزي است كه توجه جدي به توسعه منابع انساني بخشهاي مختلف خود را در راس فعاليتهاي خود قرار داده است. و در حال تدوين برنامه آموزشي براي كاركنان خود مي‌باشد. مسوولين اين شركت بر اين عقيده هستند كه با بيان اين مطلب سطح انتظارات مشتريان خود را افزايش داده و به اين ترتيب نيازمند قشري از نيروي كار هستند كه با نگرشي متفاوت نسبت به كار خود خدمات متفاوتي را ارايه مي‌كنند و در اين زمينه آموزشهاي لازم را مي‌بينند.
منابع:
جهانگردي در چشم اندازي جامع نوشته دكتر علي پارساييان و دكتر سيد محمد اعرابي
برنامه توسعه منابع انساني در بخش جهانگردي كشور (برگرفته از برنامه ملي توسعه گردشگري كشور تدوين شده توسط سازمان جهاني جهانگردي/ بخش فرهنگي سازمان ملل/ سازمان ايرانگردي 1379-1381)

Label

نظرات در مورد:توسعه منابع انساني در بخش جهانگردي

	نام شما:* موردنياز

	نظر شما: * موردنياز
	افزودن نظر