مقدمه
روند تغيير و تحولات در جامعه امروزي آنچنان سريع و شتابان شده است كه پيشبيني آينده مقدور نيست .
حركت كشورها به سوي يكپارچگي در زمينه هاي اقتصادي و فرهنگي و پديده جهاني شدن ، بر اقتصاد و الگوهاي كسب و كار در سرتاسر دنيا تآثير گذاشته است ..
در سايه اين تغيير و تحولات ، روند استخدام و معيارهاي آن نيز در كشورها در حال تغيير است ؛ به طوريكه افراد مثل گذشته به دنبال استخدام مدام العمر و دائمي در يك شغل نيستند .
همچنين در شركت ها و سازمان ها نيز ديگر چنين فرصت هايي وجود ندارد .
ماهيت تغيير و تحولات در دنياي مشاغل و حرفه ها طوري است كه نياز مستمر به كسب دانش و مهارت جديد در هر شغلي ضروري به نظر مي رسد . از طرف ديگر ، جهاني شدن و انتشار سريع دانش و اطلاعات در عرصه اقتصاد موجب رقابت بيشتر بين شركت ها شده است . بهمين دليل ، دولت ها به اين نتيجه رسيده اند كه براي كسب موفقييت اقتصادي در عرصه ء ملي و بين المللي در عرضهء خدمات و توليد محصولات در سازمان ها و شركت ها نياز مبرم به توسعه كارآفريني است كه بعنوان عامل اصلي تغيير و محرك اصلي توسعه ، يعني لوكوموتيوران توسعه ، حركت ها يي را آغاز كند كه منجر به خلاقيت و نوآوري مستمر شود .
اين نوآوري ها بوجود نخواهد آمد ، مگر آنكه نهادهاي مختلف ، زمينه و بستر آن را فراهم آورند .
كارآفريني فرايندي است كه با نگاه فرصت گرايانه ء كارافرين آغاز مي شود و نتيجه آن عرضهء خدمات و محصولات جديد و ايجاد اشتغال و رفاه در سطح جامعه و در واقع ، ايجاد يك چيز ارزشمند از هيچ چيز است.
براي افزايش ميزان كارافريني در افراد جامعه مي توان آگاهي ها و توانائي هاي آنان را در اين زمينه بالا برد.
به اين ترتيب ، راه اندازي كسب و كارهاي تازه نيز رونق خواهد گرفت . يكي از عوامل مؤثر بر توسعه كارآفريني ، توجه خاص به تقويت نظام آموزشي است .
امروزه تقريباً در تمام پايه هاي تحصيلي همهء كشور هاي توسعه يافته و در حال توسعه ، آموزش و ترويج كارآفريني جاي ويژه اي دارد .
فصل اول (شناخت افراد موفق ، مفهوم موفقيت ، هدفگذاري به سوي موفقيت )
شناخت افراد موفق؛ افراد بشر را كه در مسابقه زندگي شركت دارند مي توان به سه گروه تقسيم كرد :
1) گروه اول :كه در اكثريت اند ، تماشاچيان اين مسابقه را تشكيل مي دهند . آنان فقط نظاره كنندگان حوادث اند و از بيم ضربه هاي احتمالي ، خود را كنار مي كشند و فقط به كف زدن براي بازيكنان اكتفا مي كنند .
2) گروه دوم : كه اينان نيز قشر وسيعي از افراد را تشكيل ميدهند بازندگان اين مسابقه اند . البته منظور از بازندگان تنها ميليونها انسان فقير و بينوا نيستند ، بلكه آنان هم كه از رفاه اجتماعي نسبي برخوردارند ، از بازندگان محسوب مي شوند زيرا اين گروه فقط به گذراندن روزمرهء زندگي ، يعني پوشيدن لباس خوب ، برخورداري از تفريح مناسب ، خانه و درآمد متوسط قانع اند .
3) گروه سوم : اين گروه را برندگان و افراد موفق تشكيل مي دهند . تعداد اين افراد در زندگي كم است و آنچه را كه اراده كنند ، به دست مي آورند . آنها براي خود اهداف مهمي را تعيين مي كنند و به آنها نيز مي رسند و در نتيجه ء رسيدن به اين اهداف ، به خود و ديگران بهره مي رسانند .
حال تصميم با شماست مي خواهيد جزء كدام گروه باشيد ؟
معني و مفهوم موفقيت :
تعريف زيادي موجود است كه مهم ترين آنها عبارتند از :
1) با لفعل كردن استعدادهاي نهاني كه در وجود هر كس نهفته است ، آدمي با اين استعدادها به دنيا مي آيد ، بزرگ مي شود و بايد آنها را تمام و كمال در راه هدف و منظوري كه او را شاد و خرسند مي كند ، به كار ببرد .
2) دستيابي به هدفي كه در نظر انسان است و با رسيدن به آن هدف ، براي خود موقعيت و اعتباري كسب مي كند .
3) رسيدن فرد به مقام چهارم در صورتي كه پيش از ان در مقام پنجم باشد .
4) شيوه درست فكر كردن و زندگي كردن است .
اما به طور كلي مي توان گفت كه فرد موفق ، كسي است كه به آرزوهاي خود برسد و در درون ، رضايت خاطر احساس كند كه اين امر، خود حاصل تلاش و كوشش مداوم در زندگي است .
در كل موفقيت را مي توان در دو بعد بررسي كرد :
1) بعد فردي : يعني اين كه شخص به تنهايي و بدون در نظر گرفتن عوامل بيروني به برتري هايي برسد . عامل اين نوع موفقيت بيشتر تلاش و كوشش خود فرد است .
2) بعد سازماني : كمي پيچيده تر از موفقيت فردي است . عامل اين نوع موفقيت تنها تلاش خود فرد نيست بلكه علاوه بر كوشش او اطرافيان و همكارانش در موفقيت او سهيم اند . شايد بتوان گفت در اين بعد عامل اصلي موفقيت يك نفر است اما نتيجه اين موفقيت تنها به خود فرد بر نمي گردد ، بلكه متوجه همكاران يا سازمان او نيز مي شود .
چگونگي تعيين هدف : رسيدن به هدف يكي از معيارهاي اصلي موفقيت به شمار مي آيد .
منظور از هدف همان نقطه و موقعيتي است كه مي خواهيم به آن برسيم . انسان بي هدف كاملاً تابع حوادث و پيشامد هاست . كسي كه هدف روشني در زندگي دارد ، پس از رسيدن به كاميابي ، احساس خوشبختي و آرامش مي كند .
اما افرادي كه هدف معيني ندارند ، به هر مقامي كه برسند ، باز هم ناراضي اند .
پس از تعيين اهداف مهمي براي خود ، براي رسيدن به آنها طراحي و برنامه ريزي كنيد .
برنامه ريزي بدان معناست كه راهها و روشهاي ممكن را براي رسيدن به اهداف مشخص كنيد و بدانيد كه به چه ابزار يا امكاناتي در اين راه نياز داريد .
براي رسيدن به موفقيت ، نكات زير را رعايت كنيد :
1) الگو برداري از افراد موفق
2) تعيين اهداف بزرگ
3) پرورش خلاقيت : براي پرورش و افزايش خلاقيت ، راهها و روشهاي مختلفي وجود دارد :
الف ) آگاه بودن از مجموعه ء موقعيت كنوني
ب ) در نظر گرفتن تمام راه حل هاي جايگزين
4) حداكثر استفاده از زمان
5) اشتياق ، نقطه ء شروع همه ء فعاليتها
6) پشتكار
7) اعتماد به نفس
8) نهايت استفاده از هوش و استعداد
9 ) استفاده از فرصت ها
10) خواستن ، رمز موفقيت
11) راضي نبودن به وضع موجود
*** ساعت زندگي فقط يك بار كوك مي شود ***
فصل دوم
(ضرورت تعين اهداف شغلي ، كارآفريني به عنوان يك شغل ، مسائل راه اندازي كسب و كار)
ضرورت تعيين اهداف شغلي :
گامي هوشمندانه به سوي موفقيت است . در واقع هدف نهايي تمام فعاليتهايي است كه شما در حال حاضر به آنها دست مي زنيد .
با توجه به تغيير و تحولاتي كه در دنياي امروز به وقوع مي پيوندد ، شغلي را انتخاب كنيد كه در آن موفق باشيد و بتوانيد از تمام مهارت ها و توانا يي هايتان استفاده كنيد .
كارآفريني به عنوان يك شغل :
امروزه مشاغل مختلفي در جامعه وجود دارد و با نگاهي به گذشته متوجه مي شويم كه بسياري از شغلهايي كه در قديم وجود داشتند ، امروزه وجود ندارند و به جاي آنها مشاغل جديدي ايجاد شده اند. به خاطر تغيير و تحولات و انتشار سريع اطلاعات ، عصر حاضر به اطلاعات و جامعه ء اطلاعاتي معروف شده و مشاغلي نيز متناسب با آن به وجود آمده است .
تغيير و تحولات مشاغل درجدول ذيل نمايش داده شده است :
|
مشاغل دوران قديم
|
مشاغل دوران صنعتي
|
مشاغل عصر اطلاعات
|
|
مسگر ، آسيابان ، درشكه چي ، برزگر ، دامدار ،……
|
مهندس مكانيك ، مهندس ساختمان ، مهندس نساجي ،..
|
كارشناس بيوتكنولوژي ، مهندس كامپيوتر(با گرايشهاي مختلف ) طراح سايت ، بازارياب اينترنتي ، كارشناس جرايم اينترنتي ،…..
|
مسائلي كه در راه اندازي كسب و كار بايد به آنها توجه كنيد :
1. ممكن است براي سودآوري در كسب و كار تازه راه اندازي شده ، به زمان زيادي نياز داشته باشيد و درآمدتان در سالهاي اول كم باشد . همچنين ممكن است درآمدتان در نوسان و متغير باشد .
2. اگر در راه اندازي كسب و كارتان اشتباهي مرتكب شويد ، كس ديگري مسئوليت آن را بر عهده نمي گيرد و تمام مسئوليتها متوجه صاحب كسب و كار است .
3. به طور كلي صاحبان كسب و كار ( به خصوص كسب و كارهاي جديد ) در مقايسه با صاحبان ديگر مشاغل ، بايد زمان بيشتري را به كار خويش اختصاص دهند . اكثر كارآفرينان اين مورد را عامل اصلي موفقيتشان خوانده اند .
4. با رشد و توسعه ء كسب و كارتان ، بايد ياد بگيريد بخشي از مسئوليتها و وظايفتان را به ديگران بسپاريد ، زيرا اداره تمام امور به كسب و كار توسعه يافته براي يك نفر مقدور نيست .
***عاقل ترين مردم كسي است كه به آيندهء كارها بينديشد .***
(امام علي ع)
فصل سوم
( كسب و كار خانگي ، كسب و كار اينترنتي )
كسب و كار خانگي :
به هر نوع فعاليت اقتصادي در محل سكونت شخصي كه با استفاده از وسايل و امكانات منزل راه اندازي شود ، كسب و كار خانگي مي گويند .
دلايل انتخاب كسب و كار خانگي :
1) بالا بردن كيفيت زندگي
2) توسعه فن آوري
مزاياي كسب و كار خانگي نسبت به ديگر كسب و كارها :
1) آزادي و استقلال عمل بيشتر
2) ساعات كاري انعطاف پذير
3) ايجاد تعادل و موازنهء بيشتر بين كار و زندگي
4) پائين بودن هزينهء راه اندازي
5) پائين بودن ميزان ريسك
6) امكان كار كردن پاره وقت
7) راحت تربودن تربيت بچه ها
8) داشتن فرصت و زمان بيشتر
9) تناسب با ويژگيهاي جسمي افراد معلول و كم توان
10) احتمال موفقيت بيشتر
11) تناسب با فشار مختلف
12) احساس راحتي بيشتر
13) عدم نياز به مجوز
براي راه اندازي كسب و كار در منزل ، موارد زير را در نظر بگيريد :
1- دربارهء كسب و كارتان تحقيق كنيد .
2- دربارهء بازار محصول يا خدمتتان نيز اطلاعات كسب كنيد .
3- محل كار خود را تعيين كنيد .
4- مشاركت ديگر اعضاي خانواده را جلب كنيد .
5- اسم خوبي براي كسب و كارتان انتخاب كنيد .
6- اسباب و تجهيزات مناسبي براي كسب و كارتان تهيه كنيد .
7- پوشش مناسب و در خور براي كسب و كارتان فراهم كنيد .
8- يك صندوق پستي به كسب و كارتان اختصاص دهيد .
9- با دوستان و همسايگانتان رك و صادق باشيد .
10- حساب بانكي براي كسب و كارتان باز كنيد .
11- ارتباطات بيشتري با افراد و گروههاي مختلف برقرار كنيد.
12- از داشتن كسب و كار در منزل خجالت و واهمه اي نداشته باشيد ، بلكه به آن افتخار كنيد .
كسب و كار اينترنتي چيست ؟
به فروش محصولات يا خدمات در اينترنت گفته مي شود . اين نوع كسب و كار به سرعت در اقتصاد امروز رشد و پيشرفت كرده است .
راه اندازي سايت اينترنتي
موارد زير را در طراحي موفقيت آميز سايت در نظر بگيريد :
1- سايت تان به سادگي در دسترس باشد
2- مطالب و محتواي سايت تان را سود مند كنيد
3- امكان ارتباط دو طرفه را با مخاطبان فراهم آوريد
***خواستن واقعي +تصميم قطعي +عمل = نتيجه***
فصل چهارم
( تعريف ، ويژگي هاي كارآفرين ، انواع كارآفريني )
تعريف :
كارآفرين فردي است داراي ايده و فكر جديد كه از طريق فرايند ايجاد كسب و كار( كسب و كار خانگي ، كسب و كار مجازي ، كسب و كار در مغازه يا شركت يا سازمان )توام با بسيج منابع و مخاطره مالي و اجتماعي ، محصول يا خدمت جديدي به بازار عرضه مي كند .
در اين تعريف ، سه نكته اهميت دارد :
1) كارآفرين كسب و كار جديدي را راه اندازي مي كند . اصولاً كارآفرينان با كسب و كارهاي تازه و نوشناخته مي شوند .
اين تازگي ممكن است در اين زمينه ها باشد :
· عرضه محصول تازه يا محصولي با كيفيت جديد
- ارائه روشي جديد براي توليد يك محصول
- گشايش بازار تازه
- تهيهء منابع و روش جديد براي تامين مواد اوليه يا اجزاي تشكيل دهندهء يك محصول
- سازمان دهي مجدد يك صنعت
2) راه اندازي كسب و كار با خلاقيت و نوآوري همراه است .
3) فرد كارآفرين خطر مي كند . به اين دليل كه كارآفرين راهها و روشهايي را طي مي كند كه ديگران آن را تجربه نكرده اند ، در راه رسيدن به هدفش ريسكهاي مختلفي را مي پذيرد .
كارآفرين چه كارهايي مي كند ؟
· سرمايه اش را با ريسك مواجه مي كند .
- امور مربوط به خودش را شخصاً سازماندهي مي كند .
- تصميم گيرندهء كارش خودش است .
- مجبور است براي ادامهء فعاليت ، مشتريانش را خودش پيدا كند .
- همزمان به فعاليت هاي متفاوتي مي پردازند .
ويژگي هاي كارآفرين :
· نياز به موفقيت
- برخورداري از مركز كنترل دروني
- مخاطره پذيري
- استقلال طلبي
- خلاقيت
- تحمل ابهام
علاوه برويژگي هايي كه براي كارآفرينان ذكر شد ، يكي از صاحبنظران مطالعاتي درباره كارآفرينان كرده است و نتايج مطالعات او نشان مي دهد كه كارآفرينان ويژگي هاي زير را دارند :
· رويا
- قاطعيت
- عملگرايي
- اراده وقف
- عشق
- توجه به جزئيات
- كنترل سرنوشت
- افزايش درآمد
- توزيع ثروت
ويژگي هاي جمعيت شناختي كارآفرينان :
الف) تجربهء كاي
ب) الگوي نقش
ج) تحصيلات
د) سن
ه) نظام آموزشي
و) جايگاه اجتماعي
انواع كارآفريني :
كارآفريني فردي : فرايندي است كه در آن كارآفرين مي كوشد تا فعاليت كارآفرينانه اي را بطورآزاد به ثمر رساند .
كارآفريني سازماني : فرايندي است كه در آن كارآفرين مي كوشد تا فعاليت كارآفرينانه اي را در سازماني كه معمولاً سنتي و بوروكراتيك است به ثمر رساند .
*** فرصتها را مغتنم بشماريد كه همچو ابرها در گذرند ***
(حضرت علي ع )
فصل پنجم
( راههاي تامين ايده ، تعيين شكل كسب و كار ، تعيين محل )
يكي از راههاي يافتن ايدهء كسب و كار :
مي توانيد خودتان ايده بسازيد :
1- از علايق و سرگرمي هايتان شروع كنيد .
2- به موانع و محدوديتهايي كه در اطرافتان بر سر راه عرضهء محصولات يا خدمات وجود دارد ، توجه كنيد .
3- چيزهاي مورد نياز و خواستنيهاي خويش را فهرست كنيد .
4- به راههاي مختلف و تازهء استفاده از محصولات موجود فكر كنيد .
5- به علايق اجتماعي در حال تغيير گروههاي مختلف مردم از نزديك توجه كنيد.
6- به تغييرات و پيشرفتهاي تكنولوژيكي دقت كنيد و ببينيد چگونه بر محصولات يا خدمات فعلي تأ ثير مي گذارند .
7- به كسب و كارهايي كه اكنون وجود دارند به دقت بنگريد .
8- به مشخصات كالاها و خدماتي كه هم اكنون در اطرافتان وجود دارند ، توجه كنيد .
تعيين شكل كسب و كار :
1. كسب و كار انفرادي
2. كسب و كار شريكي
3. كسب و كار شراكتي
· انتخاب نام مناسب
- افتتاح حساب بانكي
- انتخاب محل كار
براي انتخاب محل توليد محصول يا عرضهء خدمات ، احنمالاً و به طور معمول تحت تأثير دو مورد زير قرار مي گيريد :
الف ) نزديك بودن به مشتريان
ب) كم بودن هزينه هاي تهيهء مكان
با وجود اين ، در انتخاب محل كار، تحت تأ ثير عوامل مهم زير نيز خواهيد بود :
1- محل تامين مواد خام
2- نزديكي به بازار
3- عرضهء نيروي كار
4- حمل و نقل و ارتباطات
5- صرفه جويي ناشي از تمركز
6- سياست دولت
7- دشواري جابجايي
8- دلايل شخصي
9- شرايط آب و هوايي
راههاي تامين منابع مالي كسب و كار :
· پس انداز شخصي
- قرض از خانواده و فاميل
- قرض از دوستان
- وام از بانكها و مؤسسات اعتباري مختلف
- جلب افراد سرمايه گذار
- فروش وسايل و لوازم شخصي
*** نه جزء رزق و روزي بندگان خدا در كسب و كار است ***
(رسول اكرم ص)
شروع كسب و كار (Start Up)
هر كسب و كاري نيازمند انواع مختلف امور مالي است. يك تجارت موفق از سرمايه كافي نشات مي‌گيرد. در اينجا چالشهاي زيادي وجود دارد ، اما منابع زيادي نيز براي كمك شما در دسترس است.
حسابداري و امور مالي كلي
هزينه‌هاي شروع كار
براي هزينه‌هاي اوليه كسب و كار خود برنامه‌ريزي كنيد.
هر كسب و كار متفاوت است و داراي نقدينگي خاص خود است كه در مراحل متفاوت توسعه مورد نياز ميشود ، بنابراين هيچ روش كلي براي ارزيابي هزينه‌هاي شروع وجود ندارد. بعضي كسب و كارها با يك بودجه محدود نيز ميتواند شروع شود ، در حاليكه سايرين ممكن است نيازمند سرمايه‌گذاري عظيم باشد. اما نكته مهم اين است كه آيا شما داراي پول كافي براي شروع كار و به اصطلاح ريسك هستيد.
براي شناسايي هزينه‌هاي شروع ، بايد همه هزينه‌هاي تجاري را در مراحل اوليه تخمين زنيد. بعضي از اين هزينه‌ها يك بار است ، مانند هزينه ثبت شركت و بهاي خريد يك مكان. اما بعضي از هزينه‌ها بصورت مستمر است مانند بيمه ، مصارف عمومي ( برق و تلفن ) و غيره.
با برآورد اين هزينه‌ها فكر كنيد كه آيا ضروري هستند. يك بودجه واقعي براي شروع بايد شامل عناصر مي‌باشد كه براي شروع كسب و كار لازم است. اين هزينه‌ها به دو بخش مجزا تقسيم ميشوند: هزينه‌هاي ثابت ( هوايي ) و متغير ( مربوط به فروش ). هزينه‌هاي ثابت شامل مشخصه‌هايي مانند اجاره ماهانه ، برق و تلفن و بيمه و هزينه‌هاي امور اجرايي است. هزينه‌هاي متغير شامل خريد ، بسته‌بندي ، كمسيون فروش و هزينه‌هاي مربوط به فروش مستقيم يك محصول است.
كارآفرين روش براي محاسبه هزينه‌هاي شروع استفاده از يك برگه گزارش كار است كه مشخصه‌هاي هزينه‌هاي متفاوت را فهرست‌بندي كرده است.
اينكه چه مقدار هزينه لازم است، بستگي به نوع كسب و كارتان دارد. بسياري از كسب و كارهاي خانگي را مي توان با هزينه اي خيلي ناچيز شروع كرد. بالطبع كسب و كارهاي بزرگتر هزينه هاي بيشتري در بر خواهد داشت. فكر خوبي است كه يك ليست جامع از تمام هزينه هاي پيش بيني شده داشته باشيد و سپس يك گردش وجوه براي 12 ماه تهيه كنيد.
مديريت كسب و كار (Managing)
موفقيت هر كسب و كار رابطه نزديكي با چگونگي صحيح كنترل كردن آن امور آن دارد: در واقع مديريت صحيح كسب و كار موجب رشد آن ميشود.
مديريت كسب و كار را نبايد صرفا يك عمل آكادميك محسوب كرد. مديريت واقعي در بر گيرنده هدايت قوي، رفتار مثبت، دانش كسب و كار و مهارتهاي مناسب فردي است. مديرت در حقيقت هدايت افراد، تاثير گذاري بر كار و تصميم گيري تموقع و صحيح است و مهارتهاي مديريتي را به مرور زمان ميبايست كسب كرد و به بيان ديگر كسب مهارتهاي مديريتي در واقع همانند سپرده گذاري در بانك مي باشد.
هدايت و راهبري كسب و كار
هيچ زن و يا مردي در دنياي كسب و كار تنها نيست. در اين حيطه شما نيازمند كمك افراد ديگر هستيد و بايد بتوانيد از آنها كمك بگيريد تابتوانيدكسب و كارتان را هدايت كنيد.
- راهنمائي گرفتن(Mentoring)
- كارآفرينان موفق و با تجربه اغلب سئوالات مشابهي را ميپرسند:
چگونه كارآفرينان جديد ميتوانند از تجربيات ديگران استفاده كنند؟ با راهنمائي گرفتن
واژه Mentoring ميان معلمان و دانش اموزان مصطلح است و زماني به كار مي رود كه افراد حرفه اي و با تجربه اطلاعاتي را به افراد كم تجربه ارئه مي دهند.
- شبكه ارتباطي
- شبكه ارتباطي يك وسيله ساده است كه هركس در دنياي كسب و كار ميتواند با آن سرو كار داشته باشد. شبكه ارتباطي ميتواند كارآمدترين وجه بازاريابي شما محسوب شود و در نتيجه آن علاوه بر ايجاد بازار براي شما، اطلاعات مناسبي در ارتباط با كسب و كارتان در اختيار شما قرار خواهد گرفت.
- ميزگرد
- ميز گرد يك بحث رسمي غير گروه ميان افراد حرفه اي است كه داوطلبانه اطلاعات و منابع را در اختيار سايرين قرار ميدهند. در طول زمان روابط افراد حرفه اي و ماهر با يكديگر توسعه ميابد و شركت كنندگان با كسب و كارهاي يكديگر آشنا مي شوند.
- داشتن اطلاعات به روز
- عصر اطلاعات جامعه ما را تغيير داده است و اكنون در عصر اطلاعات افراد از طريق پست الكترونيك با يكديگر ارتباط دارند و مي توانند اخبار جديد را در دنياي تكنولوژي و بي سيم دنبال كنند. حققت امر اين است كه هر روزه اطلاعات ما را بمباران مي كنند اما متاسفانه اغلب اين اطلاعات نمي تواند به خط مشي كسب و كار ما كمك كند و در انجا هدايت صحيح آنست كه ما متدها و راهكارهاي خودمان را دنبال كنيم و در كنار آن دانش و اطلاعات خود را در ارتباط با كسب و كار به روز نگه داريم.
تصميم گيري
- يكي از بهترين تصميم‌ها يادگيري اين موضوع است كه چگونه تصميم‌گيرنده خوبي باشيد. اين امر نيازمند تعهد ، درك و مهارت مي‌باشد كه بسيار ارزشمند است.
آيا تصميم گيرنده خوبي هستيد؟
مراحل مختلف در اجتناب از اشتباهات رايج و ايجاد تصميم‌گيري كارا را بياموزيد.
تصميم‌گيري ، تصميم‌گيري ، تصميم‌گيري سؤال اين است : آيا شما يك تصميم‌گير خوب هستيد؟ اگر فكر مي‌كنيد كه اين چنين نيست ، هيچ جاي غصه نيست. تصميم‌گيري مهارتي است كه ميتوانيد از ديگران بياموزيد. ارگ چه بعضي از افراد اين مهارت را احتراز از ديگران مي‌آموزند ، اما فرآيند آن مشابه است. دونوع تصميم‌گيري اصلي وجود دارد :آنهايي كه با استفاده از فرآيند خاص بدست مي‌آيد . آنهايي كه تنها مانند يك رويداد است.
مراحل تصميم گيري نافذ
اين فرآيند در هر موقعيتي ميتواند بكار رود بخصوص در جائي كه شما نيازمند يك تصميم‌گيري مهم هستيد. اگر از مراحل اصلي تصميم‌گيري تبعيت كنيد ، خود را يك تصميم‌گيرنده كارا در حرفه و زندگي شخصي خود مي يابيد.
· تا حد امكان مفاد تصميم گيري خود را تعريف كنيد. آيا آن واقعا" تصميم خودتان است يا شخص ديگري ؟ آيا واقعا" نيازمند به اين تصميم گيري هستيد ؟ ( اگر حداقل دو تصميم اتخاذ نكرده ايد ، پس هيچ تصميم گيري صورت نگرفته است ) چه زماني اين تصميم‌گيري روي داده است ؟چرا تصميم گيري براي شما مهم است ؟ چه كسي در اين تصميم‌گيري ذينفع است ؟ ارزش اين تصميم گيري براي شما چه ميزان است ؟
· هر راهكاري كه به ذهنتان ميرسد را بنويسيد. به تصوير كشيدن راه كارهاي متفاوت مهم است. هيچ چيزي را سانسور نكنيد و بگذاريد كه تصورات شما آزادانه ارائه شوند. مطمئن شويد كه همه چيز را ذكر مي‌كنيد.
· فكر مي‌كنيد كه از كجا ميتوانيد اطلاعات مفيد بيشتري را به دست آوريد. اگر با انتخابهاي زيادي روبرو شويد ممكن است بخواهيد اطلاعات زيادي بدست آوريد. اطلاعات جديد منجر به راه كارها و انتخابهاي بيشتري نيز ميشود. كساني كه ميتوانيد از آنها اطلاعات بدست آوريد ،دوستان ،همكاران ، خانواده ، نمايندگيهاي فدرال و ايالتي ، سازمانهاي حرفه‌اي ، خدمات آن لاين ، روزنامه ها ، مجله ها ، كتابها و غيره است.
· انتخابهاي خود را بررسي كنيد. از منابع اطلاعاتي مشابه براي كسب ايده هاي خاص استفاده كنيد. براي هر انتخاب معيار خاص را مشخص كنيد. هر چه اطلاعات بيشتر بدست آوريد ، ذهنتان براي تصميم‌گيري فعال تر خواهد شد. مطمئن شويد كه همه موارد را يادداشت و بررسي مجدد مي‌كنيد.
· ذخيره انتخابها. اكنون شما داراي گزينه هاي متفاوت هستيد و زمان آن رسيده است كه آنها را بررسي كنيد و ببينيد كدام يك از آنها براي شما كارايي دارد . در ابتدا معيارهاي اين انتخابها را مشخص سازيد. ثانيا" به دنبال انتخابهايي باشيد كه اين امكان را براي شما فراهم سازد تا به بيشترين معيار و امتياز برسيد. ثالثا" انتخابهايي را كه با چارچوب و معيار شما سازگاري ندارند را حذف كنيد.
· نتايج هر انتخاب را به تصوير بكشيد. براي هر انتخاب باقيمانده در ليستتان ، نتايج را به تصوير بكشيد، بدين صورت نقايص شما مشخص مي‌گردد.
· يك بررسي واقعي انجام دهيد. كدام يك از انتخابهاي باقيمانده به واقعيت نزديك‌تر است؟ هر چه خلاف آن را ثابت كند را حذف سازيد.
· كدام گزينه با شما سازگاري دارد. گزينه ها و انتخابهاي باقيمانده را بررسي كنيد تا ببينيد كدام يك با معيارهاي شما سازگاري دارد. اينها تصميمات كارايي شما هستند. اگر نسبت به تصميمي كه اتخاذ كرده ايد خشنود هستيد اما احساس مي‌كنيد كه با اهداف شما سازگاري ندارند ، بدانيد كه تصميم صحيحي نگرفته ايد. به عبارت ديگر از اين گزينه و انتخاب راضي نيستيد ، اما نسبت به نتيجه آن حساس هستيد. اين انتخاب براي شما كارساز نخواهد بود.
· شروع كنيد. زماني كه تصميمي را اتخاذ مي‌كنيد، آن را عملي سازيد. اگر بخواهيد نسبت به آن احساس خوشايندي نداشته باشيد موجب اندوه و ناراحتي ميشود. بهترين كار را در زمان حال انجام دهيد. هميشه اين فرصت را داريد كه ذهن خود را در آينده تغيير دهيد.
اشتباهات متداول در تصميم گيري
از آنجا كه دوست داريم باور كنيم كه هيچگونه پيش‌داوري نداريم ، اما حقيقت اين است كه هر كس اين مشخصه را دارد. هر چه از خودتان وكارهايتان بيشتر آگاهي داشته باشيد ، بهتر ميتوانيد عمل كنيد. دليل اصلي اينكه هر كس روش و ديدگاه خاص خود را دارد اين است كه مغز به سادگي نمي‌تواند متوجه هر چيزي شود ، حداقل سطح كنجكاوي هر كس متفاوت است.
آيا تاكنون سعي كرده‌ايد 10 چيز جديد را با هم بياموزيد؟ اگر اينطور است ، مي‌‌دانيد كه يادگيري خيلي آسان خواهد بود و اين به دليل روش كاركرد مغز است. مغز شما همه اطلاعات را طوري طبقه‌بندي ميكند كه بدون قاطي‌كردن آنها بتوانيد جهان اطراف خود را درك كنيد. زماني كه نمي‌توانيم بسياري از فرضيات را تشخيص دهيم به دليل فقدان آموزش در جامعه است ( مانند والدين، معلمان، همه مؤسسات و غيره ).
در زير تعدادي از رايج‌ترين اشتباهات تصميم‌گيري گردآوري شده است ، با يادگيري آنها ميتوانيد در آينده ، از آنها اجتناب كنيد.
· به اطلاعات تخصصي بسيار تكيه كنيد. اغلب افراد بسيار مايلند كه به گفته‌هاي متخصصين تاكيد و توجه كنند. به خاطر بسپاريد كه متخصصين انسانهايي هستند كه خود نيز پيش‌داوري‌هايي هستند. با جستجوي اطلاعات از منابع متفاوت ، اطلاعات بهتري را به دست خواهيد آورد ، بخصوص زماني كه انرژي خود را بر اين منابع متوجه سازيد.
· اطلاعاتي را كه از ديگران به دست مي‌آوريد را ارزيابي كنيد. افراد تمايل دارند تا معيار اطلاعاتي را كه از جامعه بدست مي‌آورند را ارزيابي كنند. بعنوان مثال متخصصين ، والدين ، گروههاي عالي رتبه ، افرادي كه روشي براي بيان عقايد خود دارند ، جزء افرادي هستند كه هميشه باور داريم بيشتر از ما مي‌دانند. از خود بپرسيد : آيا آنها به اندازه من از اين مسائل و مشكلات آگاه هستند؟ معيارهاي آنها با من مشابه است؟ آيا آنها نسبت به مسائل من داراي تجربه شخصي هستند؟ به عبارت ديگر عقايد آنها را در دورنمايي نگاه داريد.
ارتقاي كسب و كار (Growing)
بعضي مسائل نسبت به توسعه كسب و كار ارجحيت دارند. اگر بخواهيد تجارت خود را توسعه بخشيد يا حتي در همان اندازه كوچك خود به موفقيت برسيد ، عامل رشد و ترقي يكي از مهمترين‌هاست.
جرقه اين رشد از همان شروع كار در مراحل اوليه روشن ميشود. در حقيقت گشودن بالها و جستجوي يك افق تجاري جديد يك دوره محسوب ميشود. در هر صورت همانند مراحل اوليه توسعه ، رشد تجاري نيازمند تداركات اوليه ، تعهدات جدي و تمايل براي محاسبه خطرات موجود است. منابع زيادي در توسعه و رشد تجارت به شما كمك خواهند كرد.
پيش بيني
بررسي ميزان و مقدار حركت بمعناي آينده‌نگري است حتي اگر شما به زبان حال توجه داشته باشيد. پيشبيني و برنامه‌ريزي در موفقيت مستمر شما حياتي هستند.
پيشبيني رشد : تفكر استراتژيك
براي آنكه يك رهبر نافذ باشيد بايد مهارتهاي خود را از طريق تفكر استراتژيك توسعه دهيد. اين تفكر فرآيندي است كه با آن ديد تجاري شما توسعه مي‌يابد و تواناييهاي خود را در كار تيمي وحل مشكلات تقويت مي‌كنيد. آن همچنين به شما در مواجهه با تغييرات كمك ميكند تا براي معاملات خود طرح‌ريزي داشته باشيد و فرصتها و احتمالات موجود را در نظر بگيريد.
تفكر استراتژيك شما را مستلزم ميكند تا به يك پيامد ايده‌آل در خصوص كسب و كار برسيد و آنگاه روي نكات عقب‌مانده كار كنيد و آن از طريق توجه بر چگونگي توانايي در رسيدن به اين ديدگاه بدست مي‌آيد. زماني كه ديد استراتژيك را براي عملكردهاي تجاري توسعه مي‌دهيد ، 5 معيار متفاوت وجود دارد كه بايد روي آنها تمركز كرد. اين 5 معيار به تعريف يك پيامد ايده‌آل كمك ميكند. بعلاوه آنها شما را در توسعه مراحل لازم در ايجاد اين بصيرت تجاري هدايت مي‌كنند:
1- سازماندهي: سلازماندهي يك تجارت شامل افرادي است كه با آنها كار مي‌كنيد ،ساختار سازماني كسب و كار شما و منابع لازم براي انجام همه امور ، سازمان شما چه شكلي است؟ ساختاري كه از آن حمايت ميكند به چه گونه است؟ افراد ، منابع و ساختار را چگونه براي رسيدن به يك پيامد ايده‌آل تركيب مي‌كنيد؟
2- نظرات: زماني كه از هواپيما به دنياي پائين نظري افكنيد ، نسبت به زماني كه روي زمين هستيد بيشتر مي‌بينيد. تفكر استراتژيك مشابه آن است و اين امكان را فراهم ميكند تا از بالا نگاه كنيد. با افزايش قدرت مشاهده شما از عملكرد افراد و چگونه حل مشكلات به طرز كارا و تشخيص ميان آن راه حل‌ها آگاه مي‌شويد.
3- ديدگاه: آن روش ديگري از تفكر است . در تفكر استراتژيك چهار نقطه عطف براي در نظرگرفتن زمان شكل‌گيري استراتژي تجارت وجود دارد: ديدگاه محيطي ، بازار ، پروژه و سنجش. ديدگاهها ميتوانند به عنوان وسيله‌اي براي كمك به تفكر ، شناسايي عناصر اصلي و تطبيق عملكردها براي دستيابي به موقعيت ايده‌آل محسوب شوند :
4- نيروهاي هدايتي: اين نيروها كه موجب رسيدن شما به يك نتيجه ايده‌آل ميشود چيست؟ هدف و ديدگاه شما چيست؟ اين نيروها در حقيقت اساسي براي تمركز تجاري شما است ( به عنوان مثال از چه چيزي براي تحريك افراد استفاده مي‌كنيد تا به خوبي عمل كنند ). مثالهاي آن شامل :مشوق‌هاي فردي و سازماني ، معيارها و اهداف ، عوامل توليدي مانند عملكرد ، عوامل كمي مانند نتايج يا تجربه‌ها ، عملكرد منسجم ، كارايي و توليد است.
5- موقعيت ايده‌آل: بعد از كار روي چهار مرحله اول ، بايد قادر باشيد تا موقعيت ايده‌آل را تعريف كنيد. موقعيت ايده‌آل شامل: شرايط لازم براي بهره‌مند بودن تجارت، فرصتهاي تجاري آتي ،مهارتهاي اصلي و استراتژيها و تاكتيك‌ها براي در هم آميختن اين عوامل
زمانيكه روي اين 5 عامل كاري كنيد مهارتهاي شما در امور زندگي افزايش مي‌يابد و ميتوانيد به ديگران القا كنيد كه ايده شما بهترين است. در هنگامي كه در جاده كار به موانع و چاله‌هايي برخورد مي‌كنيد ، اينها كارساز است. آيا اين همان چيزي نيست كه مي‌خواستيد؟ يك فرآيند خاص در تصميم‌گيري مزايايي وجود دارد. مشخص ترين امتياز كاهش سطح استرسي است كه شما ممكن است آنرا تجربه كنيد.
تصميم‌هاي نافذ با استفاده از فرآيند مشخص ايجاد ميشود. آنها بر اساس معيارها و ادراكي است كه فرد تصميم‌گيرنده اتخاذ ميكند و شامل جايگزين‌ها و انتخابهاي صحيحي است كه خود در راستاي تشخيص به موقع مي‌باشد. تصميم‌گيري نافذ ممكن است از معيارهاي اجتماعي و انتظارات مربوط به آن تبعيت نكند، اما بر اساس آنچه كه فرد تصميم‌گيرنده در خصوص انتخابهاي خود اتخاذ مي كند باشد.
آگاهي از اطلاعات روز و قوانين
مطمئن شويد كه زماني كه قوانين تاثيرگذار به كسب و كار كوچك پيشنهاد ميشوند ، صداي شما شنيده ميشود. معمولا" در خصوص كسب و كارهاي كوچك انتقادهايي از نظر قانونگذاري وجود دارد. با يادگيري چگونگي ايجاد قوانين ، پيگيري قوانين مطرح شده ، مطالعه تحليل‌هاي صورت گرفته توسط متخصصين و توضيح قوانين طرح شده ف سعي كنيد صداي خود را در زمان انجام فرآيندهاي قانونگذاري به گوش افراد ذينفع برسانيد.
در خصوص قوانين به درك بهتري دست پيدا كنيد كه بر تجارت كوچك شما تاثير بگذارد. با يادگيري چگونگي و دليل ايجاد وضع قوانين شروع كنيد.
خروج از كسب و كار
خارج شدن از كسب و كار واقعيتي است كه بايد از همان مراحل اوليه كار در نظر گرفته شود. چنين پيشبيني نيازمند توسعه طرحهاي احتمالي براي رويدادهايي است كه حتي ممكن است هرگز اتفاق نيافتد.
طراحي براي خارج شدن از يك كسب و كار به اندازه برنامه‌ريزي براي شروع يك كار مهم است. خروج به موقع از يك موقعيت كاري به معناي عدم صرف هزينه ، زمان و جلوگيري از نااميدي در آينده است. در زير به بعضي موارد مي پردازيم :
با برنامه ريزي به كار خود خاتمه دهيد.
اگر تاكنون نسبت به اين مسئله جدي فكر نكرده ايد ، زمان آن رسيده است. خارج شدن از يك كسب و كار به راحتي ترك يك شغل است. در خصوص بيشتر ساختارهاي تجارت كوچك ، اين امر يك فرآيند چند مرحله‌اي است كه ممكن است با توجه به اندازه سازمان و دلايل خاتمه كار هفته‌ها يا سالها به طول انجامد. در بيشتر موارد ، هدف نهايي به حداكثر رساندن معيار شركت و تبديل آن معيار به نقدينگي است. از افراد خبره كمك بگيريد تا به شما توصيه لازم را كنند. بنا به ميزان و زمينه كسب و كار ، بعضي از اين افراد مشاور شامل : وكلا، حسابداران، ورشكستگان، دلالان حراج، متخصصين مالياتي، بانكدارها هستند. شما ميتوانيد در اين زمينه به مشتريان و شركاي تجاري مطمئن مراجعه كنيد.
كسب و كارهاي خانگي
تعريف، مقدمات و راهنمايي هاي اوليه
تعريف: به هر نوع فعاليت اقتصادي در محل سكونت شخصي كه با استفاده از امكانات و وسايل منزل راه اندازي شود كسب و كار خانگي ميگويند.
اهميت كسب و كار خانگي: امروزه كسب و كارهاي خانگي از بخشهاي حياتي و ضروري فعاليتهاي اقتصادي كشورهاي پيشرفته محسوب ميشوند. كسب و كار خانگي از نظر ايجاد شغل ، نوآوري در عرضه محصول يا خدمات ، موجب تنوع و دگرگوني زيادي در اجتماع و اقتصاد هر كشور ميشوند. همچنين براي جوانان ، كسب و كارهاي خانگي نقطه شروع مناسبي براي راه اندازي كسب و كار شخصي است، زيرا راه اندازي آن در مقايسه با ديگر انواع كسب و كار ساده و آسان است. به عنوان نمونه شما ميتوانيد با يك دستگاه رايانه و يك خط تلفن ، يك كسب و كار اينترنتي راه بيندازيد و كارها و خدمات مختلفي را به مردم عرضه و ازاين راه براي خود درآمد كسب كنيد.
سابقه كسب و كارهاي خانگي: كسب و كارهاي خانگي در ايران سابقه ديرينه دارند. بسياري از صنايع دستي كه امروزه هم وجود دارند، در منازل و محل سكونت افراد توليد ميشده اند. بطور كلي كسب و كار خانگي پديده جديدي نيست ،بلكه در نتيجه تغييرات و تحولاتي كه در فعاليتهاي اقتصادي - اجتماعي امروز به وجود آمده به آن توجه بيشتري شده است و اين نوع كسب و كارها روز به روز گسترش و توسعه مي يابند.
دلايل انتخاب كسب و كار خانگي:
بالا بردن كيفيت زندگي: امروزه اكثر صاحبان كسب و كار هاي خانگي بر اين باورند كه كار كردن در خانه، كيفيت زندگي آنان را بهبود ميبخشد. كاركردن در خانه باعث ميشود كه وقت بيشتري به خانواده و خانه اختصاص يابد و به ديگر مسائل و موضوعات خانواده، از قبيل تربيت و پرورش فرزندان توجه بيشتري شود.به طور كلي امروزه كار و زندگي بيش از پيش در همديگر ادغام شده اند.
توسعه فن آوري: امروزه با پيشرفتهاي زيادي كه در زمينه علوم رايانه و ديگر وسايل ارتباطي به وجود آمده، محيط خانه محل مناسب و كاراتري براي كسب و كار شده است.
مزاياي كسب و كار خانگي:
1- آزادي و استقلال عمل بيشتر
2-ساعات كاري انعطاف پذير
3-ايجاد تعادل و موازنه بيشتر بين كار و زندگي
4-پايين بودن هزينه راه اندازي
5-پايين بودن ميزان ريسك
6-امكان كاركردن پاره وقت
7-راحت تر بودن تربيت بچه ها
8-داشتن فرصت و زمان بيشتر
9-تناسب با ويژگيهاي جسمي افراد معلول و كم توان
10-احتمال موفقيت بيشتر
11-تناسب با اقشار مختلف
12-احساس راحتي بيشتر
13-عدم نياز به مجوز
براي راه اندازي كسب و كار خانگي موارد زير را بايد در نظر بگيريد:
1-درباره ايده كسب و كارتان تحقيق كنيد.
2-درباره محصول يا خدماتتان نيز اطلاعات كسب كنيد.
3-محل كار خود را تعيين كنيد.
4-مشاركت ديگر اعضاي خانواده را جلب كنيد.
5-اسم مناسبي براي كسب و كارتان انتخاب كنيد.
6-اسياب و تجهيزات مناسبي براي كسب و كارتان تهيه كنيد.
7-پوشش مناسب و درخور براي كسب و كارتان فراهم كنيد.
8-يك صندوق پستي به كسب و كارتان اختصاص دهيد.
9-با دوستان و همسايگانتان رك و صادق باشيد.
10-حساب بانكي براي كسب و كارتان باز كنيد.
12-ارتباطات بيشتري با ديگران برقرار كنيد.
13-از داشتن كسب كار خانگي واهمه و خجالتي نداشته باشيد، بلكه به آن افتخار كنيد
كسب و كارهاي كوچك
يك راهنماي ساده و عملي براي موفقيت در كسب و كارهاي كوچك
تعريف كسب و كار كوچك:
به منظور تحليل آماري و با قاعده در خصوص كسب و كار كوچك ، بايد گفت كه اين مقوله داراي قوانين اجرايي تجاري است. هر صنعتي بر اساس درآمد و ميزان استخدام سالانه ، اندازه استانداردي را براي خود تعريف ميكند. در بيشتر موارد اين تعريف به واسطه نمايندگيهاي دولتي تعريف ميشود تا تحت قوانين تغييرپذير دولتي تحليل هايي را صورت دهند. به علاوه ، اين استانداردها براي برنامه‌هايي كه در خصوص كمك بهبود به امور مالي است كارا مي‌باشد. كسب و كار كوچك بصورت مستقل است و هر شركتي با كمتر از 500 پرسنل در اين حيطه قرار مي‌گيرد. اين اندازه مرسومترين استاندارد تعريف شده است. در آمريكا حدود 5/22 ميليون كسب و كار مستقل از كشاورزي و زراعت وجود دارد كه 99 درصد آن كسب و كار كوچك(Small Business) به حساب مي‌آيند.
راهنماي شروع يك كسب و كار كوچك:
اين راهنما به منظور آن تدوين شده است كه بتواند با بيان تمامي نكات و در عين حال حفظ سادگي و قابل فهم بودن، به شما در راه ايجاد يك كسب و كار موفق كمك كند.
گام اول: ارزيابي اوليه
- آيا كارآفريني براي شما ساخته شده است ؟
بديهي است كه شروع يك كسب و كار جديد ريسكهاي زيادي را به همراه دارد كه البته با برنامه ريزي مي‌توان شانس موفقيت را بالا برد. بنابراين بهترين نقطه شروع آن است كه نقاط قوت و ضعف خود را بعنوان دارنده يك كسب و كار بشناسيد.
- آيا شخصيتي مستقل و خودجوش داريد؟
اين را هميشه در نظر داشته باشيد كه در صورت شروع يك كسب و كار كوچك ، اين خود شما هستيد و نه شخص ديگر كه بايد تصميم بگيريد كه چگونه پروژه‌ها ، برنامه‌ها و زمان خود را مديريت كنيد.
- تا چه حد با شخصيتهاي متفاوت و افراد گوناگون ميتوانيد ارتباط برقرار كنيد؟
صاحبان كسب و كار ناگزيرند كه با افراد و اقشار مختلفي سرو كار داشته باشند. آيا شما ميتوانيد با مشتريان، تامين‌كنندگان، كاركنان و ... در جهت منافع كسب و كار خود ارتباط برقرار كنيد.
- تا چه حد قدرت تصميم‌گيري داريد؟
صاحبان كسب و كار كوچك بايستي بطور متداوم ، به سرعت و در شرايط بحراني بتوانند مستقلا" تصميم‌گيري كنند.
- آيا شما استقامت فيزيكي و احساسي لازم براي اداره يك كسب و كار را داريد؟
مالكيت يك كسب و كار علاوه بر چالش و هيجان ، مستلزم فشاركاري زياد ، ساعتهاي كاري زيادي مي‌باشد. آيا شما ميتوانيد 12 ساعت در روز و هفت روز در هفته را كار كنيد؟
- تا چه حد ميتوانيد برنامه‌ريزي و سازماندهي كنيد؟
تحقيقات نشان مي‌دهد بسياري از شكستها در صورت برنامه‌ريزي صحيح ، به وجود نمي آمد.
- آيا انگيزه لازم را براي تحمل مشقات را داريد؟
ممكن است شما در حين اداره يك كسب و كار احساس كنيد كه در برخي مواقع توانايي تحمل تمامي مشقات و زحمات را به تنهايي نداريد و فقط داشتن انگيزه قوي است كه ميتواند در اين مواقع سختي ، دلگرم و اميدوار سازد.
- اين كسب و كار چگونه خانواده شما را متاثر مي‌سازد؟
سالهاي اوليه شروع يك كسب و كار ميتواند سختي‌هايي را براي خانواده و زندگي شخصي شما ايجاد كند. در عين حال ممكن است خانواده شما تا به سوددهي رسيدن كسب و كار ، دچار مشكلات و فشارهاي مالي شوند. بنابراين حمايت و يا عدم حمايت خانواده نقش مهمي در شروع و ايجاد يك كسب و كار دارد.
اين حقيقت دارد كه دلايل زيادي براي عدم شروع يك كسب و كار كوچك و مستقل وجود دارد ، اما براي افرادي كه واجد شرايط فوق هستند ، مزاياي زيادي وجود دارد كه قطعا" از ريسكهاي آن بيشتر است.
اينكه شما خادم و مخدوم خود مي‌شويد!
زحمت و تلاش و ساعتهاي كاري زياد مستقيما" به نفع شماست و نه شخص ديگر!
امكان كسب درآمد و رشد ، محدوديت كمتري دارد.
چالش و هيجان كار براي شما افزايش مي‌يابد.
اداره يك كسب و كار مستقل امكان فراگيري زيادي را براي شما فراهم مي‌آورد.
گام دوم: برنامه ريزي كسب و كار
شروع يك كسب و كار نياز به انگيزه ، علاقه و استعداد دارد. همچنين نياز به تحقيقات وسيع و برنامه‌ريزي صحيح دارد. اطلاعات زير براي تهيه طرح كسب و كار ( Business Plan ) ميتواند بسيار مؤثر واقع شود:
- قبل از شروع به كار ليستي از تمامي دلايلي كه مي‌خواهيد بخاطر آنها وارد دنياي تجارت شويد ، تهيه كنيد. مثلاً:
شما مي‌خواهيد رئيس خود باشيد.
شما مي‌خواهيد استقلال مالي داشته باشيد.
شما مي‌خواهيد آزاد باشيد.
شما مي‌خواهيد آزادانه تمامي تواناييها و دانسته‌هاي خود را به كار ببريد.
- سپس بايستي تعيين كنيد كه اصولا" چه كسب و كاري براي شما مناسب است. لذا اين سؤالات را از خود بپرسيد:
من دوست دارم با وقت خود چه كاري انجام دهم؟
چه مهارتهاي تكنيكي من تا به حال آموخته‌ام؟
به نظر ديگران من در چه كارهايي مهارت دارم؟
من چقدروقت آزاد براي اداره يك كسب و كار موفق دارم؟
آيا من هيچ سرگرمي يا علاقه‌اي كه قابل تبديل شدن به كسب و كار شدن را داشته باشند ، دارم؟
- پس از تعيين كسب و كار مناسب تحقيقات لازم را جهت پاسخ به سؤالات زير به عمل آوريد:
آيا ايده من كاربردي است و آيا نيازي را برآورده خواهد كرد؟
رقبي من چه كساني خواهند بود؟
مزيت رقابتي شركت من نسبت به شركتهاي موجود چيست؟
آيا من مي‌توانم خدمت بهتري ارائه دهم؟
آيا من مي‌توانم براي كسب و كار جديد خود تقاضا ايجاد كنم؟
- آخرين مرحله قبل از تهيه طرح كسب و كار اين است كه چك ليست زير را تهيه كنيد و پاسخ دهيد:
من علاقه به شروع چه كسب و كاري دارم؟
چه خدمتي يا كالايي قرار است ارائه دهم؟ در كجا قرار است اين كار را انجام دهم؟
چه مهارت و تجربه‌اي براي اين كار دارم؟
ساختار قانوني شركت من چگونه خواهد بود؟ ( سهامي عام، خاص و ... )
اسم كسب و كار چه چيزي باشد؟
چه امكانات و تجهيزاتي نياز خواهم داشت؟
به چه تسهيلات و امكانات بيمه‌اي نياز خواهم داشت؟
پاسخ شما به تمامي سؤالات بالا شما را در طراحي يك كسب و كار كامل جامع ياري ميكند.
گام سوم: تامين منابع مالي
يكي از كليدهاي اساسي موفقيت و پيشرفت در شروع كار ، جذب و تامين منابع مالي كافي براي راه‌اندازي يك كسب و كار كوچك است. اطلاعات زير تكيه بر روشهاي جمع‌آوري پول براي شركتهاي كوچك دارد. همچنين شما را در تهيه درخواست وام ( Loan Prposal ) ياري مي‌دهد. منابع زيادي براي جمع‌آوري سرمايه وجود دارد. بايد توجه داشته باشيم كه قبل از تصميم‌گيري ، تمامي منابع ممكن را جستجو كنيم :
- پس‌اندازهاي شخصي
- دوستان و افراد خانواده
- بانكها و مؤسسات اعتباري
- شركتهاي سرمايه گذاري مخاطره آم
چگونه يك درخواست وام ( Loan Prposal ) تهيه كنيم؟
مورد قبول واقع شدن درخواست شما بستگي به نحوه تنظيم درخواست شما دارد. بخاطر داشته باشيد كه وام دهندگان در كاري سرمايه‌گذاري مي‌كنند كه نسبت به بازگشت سرمايه خود مطمئن باشند. بنابراين يك درخواست وام خوب شامل اطلاعات زير بايد باشد:
اطلاعات كلي راجع به شركت :
- نام و آدرس شركت ، نام مدير ، اعضاي هيئت مديره و ...
- دليل نياز به وام ،مورد مصرف وام و ضرورت آن.
- مبلغ دقيق موردنياز براي رسيدن به اهداف مربوطه.
تاريخچه كسب و كار :
- تاريخچه و طبيعت كار ، توضيح كامل در مورد نوع كار ، قدمت و كاركنان و دارايي‌هاي آن.
- اطلاعات كامل راجع به نحوه مالكيت و ساختار قانوني شركت.
اطلاعات راجع به مديريت :
نوشته كوتاهي راجع به مديران ، سوابق ، تحصيلات ، تجربيات و مهارتهاي آنان تهيه كنيد.
اطلاعات بازار :
- به وضوح محصول و يا خدمت شركت خود و بازار آن را تشريح كنيد.
- بازار رقابت و رقباي خود را شناسايي كرده و مزيت رقابتي خود را بيان كنيد.
- اطلاعاتي راجع به مشتريان و اينكه چگونه كسب و كار شما نيازهاي آنها را برطرف ميكند ، تهيه كنيد.
اطلاعات مالي :
- صورتهاي مالي و سود و زيان 3 سال گذشته خود را ارائه كنيد. در صورت شروع يك كسب و كار جديد درآمدهاي پيشبيني شده را ارائه كنيد.
- اطلاعات مالي راجع به خود و ساير سهامداران عمده شركت را بيان كنيد.
- و در آخر سوگندي مبني بر تعهد نسبت به وام ياد كنيد و امضاء نمائيد.
وام دهندگان بر چه اساسي شما را مي‌سنجند؟
وقتي وام دهندگان درخواست شما را بررسي مي‌كنند شش فاكتور را مدنظر قرار ميدهند كه به شرح زير مي‌باشند:
6C مالي:
1. Character : شخصيت وام گيرنده و ميزان تعهد و جواني و اخلاقي وي مبني بر بازگشت وام در زمان مقرر.
2. Capacity topay : ظرفيت بازپرداخت وام گيرنده كه بر اساس تجزي تحليل و بررسي درخواست وام ، صورتهاي مالي و ساير مدارك مالي وي تعيين ميشود.
3. Capital : شامل مجموع كل بدهي‌ها و دارايي‌ها مي‌باشد كه وام دهندگان ترجيح ميدهند كه نسبت بدهي به دارايي شركتها حتي‌المقدور كمتر باشد چرا كه نشانگر پايداري مالي شركت است.
4. Collateral : ميزان وثيقه كه هر چه بيشتر باشد و اختلاف آن با مبلغ ، وام داده شده كمتر ، اطمينان خاطر وام دهنده از بازپرداخت وام بيشتر خواهد بود.
5. Conditions : شرايط كلي اقتصادي ، جغرافيايي وسعتي شركت ...
6. Confidence : يك وام گيرنده موفق سعي ميكند كه اطمينان وام دهنده را از 5 مورد قبلي جلب كند و وي را به وام دادن ترغيب نمايد.
و در آخر براي جمع‌بندي چك ليست زير را ارائه مي‌كنيم كه البته برخي از بندها بنابر نوع و ماهيت كسب و كار قابليت تغيير و يا حذف دارند. چك ليست كلي شروع يك كسب و كار كوچك :
- انتخاب كسب و كار بر اساس علاقه و تواناييها
- انجام تحقيقات و بررسيهاي لازم در مورد ايده كيب و كار
- تهيه طرح كسب و كار و طرح بازاريابي
- انتخاب يك نام براي كسب و كار
- چك كردن حق استفاده از نام انتخاب شده و كسب اجازه براي استفاده از آن نام
- ثبت كسب و كار با نام انتخاب شده
- تعيين مكان مطلوب براي شروع كسب وكار
- چك كردن و بررسي قوانين منطقه‌اي ( منطقه انتخاب شده براي احداث كسب و كار )
- تعيين نوع ساختار قانوني شركت و مستندسازي
- اخذ اجازه ها و ليسانس‌هاي مورد نياز
- ثبت حقوق انحصاري ( Copy right )
- در صورت كارآفريني و يا خلق محصول جديد ، ثبت Patent
- انجان تبليغات و نشر اعلاميه هاي لازم مبني بر شروع كسب وكار جديد
- تهيه خطوط تلفن كاري و ساير تجهيزات موردنياز
- انجام كارهاي مربوط به بيمه
- اخذ اطلاعات مربوط به ماليات شركت
- بيمه‌كردن كاركنان و جمع‌آوري اطلاعات راجع بع قوانين كار
- تعيين سيستم دستمزد حقوق و نحوه جبران خدمات كاركنان ( در صورت وجود )
- افتتاح يك حساب بانكي براي كسب و كار
- چاپ كارتهاي تجاري براي شركت و ايجاد آرم براي شركت
- خريد تمامي لوازم تجهيزات موردنياز
- ايجاد E-mail و Website براي شركت
- انجام تبليغات وسيع‌تر در نشريات و تلويزيون و...
- تماس با تمامي افراد ممكن اعم از خانواده و غير هم ، مبني بر شروع كسب و كار جديد
- ساير موارد.
طرح كسب و كار ((Business Plan
تعريف: طرح كسب و كار سندي مكتوب است كه جزئيات كسب و كار پيشنهادي را مشخص ميكند. اين سند بايد ضمن تشريح موقعيت كنوني ، نيازها ، انتظارات و نتايج پيش بيني شده را شرح دهد و كليه جوانب آن را ارزيابي كند.
طرح هم براي صاحب آن و هم براي حمايت كنندگان مالي آن، به دلايل زير لازم است:
1- مهم آن است كه مالك درباره هدف خود از كسب و كار و منابعي كه براي آن نياز دارد به دقت فكر كند. اين موضوع در برآورد ميزان سرمايه مورد نياز، به وي كمك خواهد كرد.
2- بعيد به نظر ميرسد كه مالك كسب و كار، براي راه اندازي آن سرمايه كافي داشته باشد. حمايت كنندگان مالي-بانكها يا سرمايه گذاران ريسكي-بايد متقاعد شوند كه سرمايه گذاري در كسب و كار جديد، منطقي و درست است.
3- فرض بر اين است كه اگر كسب و كار ايده خوبي نداشته باشد، هم براي صاحب آن و هم براي حمايت كنندگان مالي آن، بايد اين موضوع را در مرحله برنامه ريزي و قبل از هدر رفتن مقدار زيادي از زمان و هزينه، شناسايي كنند.
اجزاي يك طرح كسب و كار:
1- اهداف كلي
2- مشخصات مجري طرح و همكاران
3- تعريف و توصيف كسب و كار
4- تحليل استراتژي بازار
5- تحليل مالي
6- خلاصه
طرح كسب و كار نشان دهنده چيست؟
آماده كردن يك طرح كسب و كار نتيجه نهايي روند طرح ريزي نيست ، بلكه تحقق طرح ، هدف نهايي است. با اين وجود نوشتن طرح يك مرحله مياني مهم است. طرح نشان مي دهد كه بمنظور يك كسب و كار محرز ، بررسيهاي دقيق در ايجاد كسب و كار انجام شده است و براي راه اندازي آن كارآفرين ، وظيفه اش را انجام داده است.
هدف طرح
وجود يك طرح كسب و كار رسمي ، صرفنظر از اندازه كسب و كار آن ، به همان اندازه كه براي راه اندازي مهم است براي يك كسب و كار برقرار ( محرز ) نيز مهم است.
اين طرح چهار عمل اصلي را بصورت زير انجام مي دهد:
1- به مدير يا كارآفرين كمك مي كند كه جوانب و پيشرفت پروژه يا كسب و كارش را مشخص ، متمركز و بررسي كنند.
2- يك چهارچوب منطقي و حساب شده ايجاد مي كند تا در آن يك حرفه بتواند توسعه يابد و تدابير مربوط به آن حرفه را در چند سال آينده دنبال مي كند.
3- بعنوان ماخذ و مبنايي براي مذاكره با اشخاص ثالث مانند سهامداران ، دفاتر نمايندگي ، بانكها ، سرمايه گذاران و ... بكار مي رود.
4- معياري را براي سنجش وضعيت واقعي كسب و كار در برابرآنچه كه بايد باشد، ارائه مي دهد.
همانطور كه دو شغل مثل هم وجود ندارد و بنابراين طرحهاي كسب و كار مانند هم نيز وجود ندارد. از آنجائيكه ، برخي موضوعات در طرح به يك طيفي از كسب و كارها مرتبط هستند بنابراين اين امر مهم است كه مفاد و مندرجات طرح ها با امور فردي متناسب باشد. با اين حال ، بيشتر طرح ها از يك ساختار آزموده شده و نظر عمومي بر روي ( در مورد ) آماده سازي طرحي ك بطور وسيعي قابل اجراست متابعت مي كنند.
طرح كسب و كار مي بايست نگرشي واقع بين از پيش بيني ها ومقاصد بلندمدت داشته باشد. اين ديد و نگرش چهارچوبي را به وجود مي آورد كه طرح بايد در آن فعاليت كند و نهايتا" يا موفق مي شود يا شكست مي خورد. براي مديران و يا كارآفريناني كه به دنبال حمايت خارجي هستند ، آماده كردن يك طرح جامع ، موقيت را در افزايش بودجه ها يا تجهيز پشتيبان ضمانت نخواهد كرد. عدم وجود يك طرح منطقي ، يقينا شكست را حتمي خواهد كرد.
اهميت پروسه
ايجاد يك طرح كسب و كار رضايت بخش امري پردردسر ، اما ضروري است ، روند برنامه ريزي ، مديران يا كارآفرينان را وادار مي كند كه كاملا دريابند آنچه را كه مي خواهند بدست بياورند و اينكه چطور و كي آنرا انجام دهند. حتي اگر هيچ حمايت خارجي هم نياز نباشد ، طرح كسب و كار مي تواند براي دوري گزيدن از اشتباهات يا تشخيص فرصتهاي پنهاني نقش حياتي را بازي كند.
براي عده بسيار زيادي از كارآفرينان و طراحان ، روند طرح ريزي ( فكر ، مذاكره ، تحقيق ، تجزيه و تحليل ) به اندازه طرح نهايي و يا حتي بيشتر از آن مفيد است.
بنابراين حتي اگر به يك طرح رسمي نياز نداريد ، درباره روند طرح ريزي بطور دقيقي فكر كند. اين كار مي تواند سود زيادي براي طرح كسب و كار شما داشته باشد.
هفته هاي بسيار زياد كار سخت و پيش نويسهاي متعدد را از زمان بروز طرح تا گرفتن حق كار پيش بيني كنيد. يك طرح مكتوب واضح با بسته بندي جذاب سبب خواهد شد تا حاميان ، سرمايه گذاران و ... آسانتر به آن گرايش پيدا كنند . يك طرح كسب و كار كاملا آماده نشان خواهد داد كه مديران يا كارآفرينان، كار را مي شناسند و آنها را براي پيشرفت طرح بر حسب فرآوريها ، مديريت ، سرمايه ها و مهمتر از همه بازارهاي اقتصادي و رقابت انديشيده اند.